Bos der Onverzettelijken

NATIONAAL VERZETSMONUMENT

Ontstaan: Start van het bos

De oprichting van het Nationaal Verzetsmonument, Bos der Onverzettelijken, was een initiatief van de Stichting Samenwerkend Verzet 1940-1945. De grondleggers van dit idee waren Harry Verheij, Jan Oskam, Piet Coumou, Siep Geugjes en Jacques Batenburg. In Nederland ontbrak een plek waar alle gefusilleerde verzetsmensen tezamen werden geëerd.

Tevens hadden Hare Majesteit Koningin Beatrix en Zijne Koninklijke Hoogheid Prins Claus de wens uitgesproken eventuele geschenken ter gelegenheid van hun 25 jarig huwelijksjubileum tot uitdrukking te brengen door het planten van een boom. De gemeente Almere, als hart van het nieuwe land, vormt met het bos een band tussen verleden en toekomst. De eerste bomen werden geplant op 25 maart 1992. Het Bos der Onverzettelijken werd op 29 april 1993 door Zijne Koninklijke Hoogheid Prins Bernhard (beschermheer van de Stichting Samenwerkend Verzet 1940-1945) open gesteld voor het publiek.

Voor elke verzetsman- of vrouw werd in 1992 een boom geplant, 2.133 in totaal, die samen het Bos der Onverzettelijken vormen.
Het Bos betuigt eer aan allen die in het verzet gingen tegen tirannie en onderdrukking en zich inzetten voor vrijheid en democratie. Het Bos draagt de boodschap uit dat voor vrijheid, democratie en mensenrechten moet worden gestreden en spoort de jongere generaties aan tot strijdbare waakzaamheid. Het is een blijvende herinnering dat beoogt een band te vormen tussen verleden en toekomst.

Om de woorden van Harry Verheij (Een van de initiatiefnemers van het Bos) te gebruiken: ‘voor mij persoonlijk is herdenken niet alleen op 4 mei stilstaan bij een monument, maar leven in de geest van degenen die zich inzetten voor solidariteit, vrijheid en democratie. We hopen met het Bos ook de jongeren daartoe te inspireren’.

Vanaf 1993 heeft er voor de duur van tien jaar een begeleidingscommissie gefunctioneerd. Daarna kwam er een periode dat er geen acties meer waren met uitzondering van de herdenking op 4 mei. Om toch een en ander goed te laten verlopen is er een groep geformeerd die op een gegeven moment diverse initiatieven nam. Deze groep kreeg de naam van Vrienden van het Bos der Onverzettelijken. Tijdens het functioneren van deze groep werden al enige initiatieven ondernomen zoals herdenkingen op 4 mei etc.

Na enige tijd werd het duidelijk dat het hebben van een groep welwillende mensen geen basis was om structurele zaken aan te pakken. Op 19 april 2006 werd de Stichting Bos der Onverzettelijken opgericht. Dit werd gedaan in aanwezigheid van de initiatiefnemers van het Bos en Burgemeester Jorritsma. Door de Stichting was inmiddels een start gemaakt met de renovatie van het Bos der Onverzettelijken. De renovatie was nodig i.v.m. enkele stormen die de afgelopen jaren overgetrokken waren. Deze stormen hadden duidelijk hun sporen achter gelaten.

In de tekst van de oprichtingsakte van de Stichting Bos der Onverzettelijken is het volgende opgenomen:

“Het geven van invulling aan de uitvoering van de verantwoordelijkheden van de gemeente Almere, voortvloeiend uit het convenant van 29 april 1993 en tevens de rol overneemt van de in het convenant genoemde ‘begeleidingscommissie’ van de Stichting Samenwerkend Verzet.”

Plattegrond Bos der Onverzettelijken

Voorbeelden van de teksten op de wegwijzers in het Bos:

Gijzelaars
In de loop van de bezetting namen de Duitsers willekeurig honderden bekende Nederlanders gevangen onder de bedreiging met de dood indien er verzetsdaden zouden worden gepleegd.
Inlichtingenwerk
In geheel Nederland hielpen via de illegaliteit velen mee aan het verzamelen van informatie over militaire sterkte en activiteiten van de bezetter.
Langs verschillende wegen gingen hun inlichtingen naar Engeland.
Concentratiekampen
Duizenden verzetsmensen werden door de bezetter opgesloten in concentratiekampen.
Velen van hen werden vermoord of bezweken aan martelingen en ontberingen.
April-meistaking
Op 29 april 1943 begon in Twente een staking tegen de door de bezetter geëiste wegvoering van Nederlandse ex-militairen in krijgsgevangenschap.
Honderdduizenden elders in het land sloten zich hierbij aan.’
Herdenkingspad
Tijdens de Nationale Herdenking op 4 mei herdenken we de Nederlandse slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog en oorlogssituaties en vredesmissies nadien.
Artsenverzet
Daartoe opgeroepen door hun al vroeg tijdens de bezetting gevormde illegale leiding, namen artsen deel aan vele vormen van verzet. Een hoogtepunt was de weigering van 6.200 artsen in maart 1943 om zich te laten inlijven bij de zogeheten ‘Artsenkamer’.